Παρασκευή 16 Μαρτίου 2012


1)

   Αμερικάνικος ή αμερικανικός;

Οπως και να είναι ..... το ίδιο αντιπαθητικά ακούγεται ....-)))
Ημερομηνία Δημοσίευσης: 07/11/2004

http://www.asxetos.gr/articles/glossa-ellhnikh/lexi-amerikanikos.html#axzz1pCHoWPsk 
 

2)   

      Πολύ καλή δουλειά-Post από diamanti:

          Μερικές παρατηρήσεις για τα παράγωγα επίθετα -ικός και -ικος, πατριδωνυμικά και μη. Όποιος θέλει διορθώνει ή συμπληρώνει.
1. Τα οξύτονα (-ικός), είναι παλαιότερα, αρχαιοελληνικά. Ωστόσο μια τάση αναβιβασμού του τόνου τους εντοπίζεται σχετικά νωρίς (υπερσυντέλικος και υπερσυντελικός στους γραμματικούς σε αναλογία 2:1).
2. Τα προπαροξύτονα (-ικος) αποτελούν ισχνή μειοψηφία σε σχέση με τα οξύτονα (-ικός).
3. Τα οξύτονα έχουν τα πλείστα λόγια προέλευση και πολύ λίγα συναντώνται στην αρχαία ελληνική.
4. Πολλά, ιδίως τα παλαιότερα ή τα πλέον χρησιμοποιούμενα, παρουσιάζουν και τον παλαιότερο οξύτονο τύπο (-ικός) και το νεότερο προπαροξύτονο (-ικος): τουρκικός, τούρκικος - ρωσικός, ρώσικος - αμερικανικός, αμερικάνικος - σλαβικός, σλάβικος - βελγικός, βέλγικος - επαρχιωτικός, επαρχιώτικος κ.λπ. Η επίσημη και η γραπτή γλώσσα προτιμά βέβαια την παλαιότερη γραφή. Κάποια νεότερα πάλι, υποθέτω μετά τον πόλεμο σχηματισμένα, παρουσιάζονται μόνο με τον προπαροξύτονο τύπο: αργεντίνικος, περουβιάνικος, ναπολιτάνικος, καναδέζικος, παναμέζικος κ.ά.
5. Ο νεότερος προπαροξύτονος τύπος έχει ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον: είναι περισσότερο «συναισθηματικός», με μια χροιά είτε πολιτική (αμερικάνικος, αντάρτικο, μπολσεβίκικος, παρτιζάνικος, ιησουίτικος, χίτικος κ.ά) είτε κοινωνική (γύφτικος, κουτσο-βλάχικος, μποέμικος, βρόμικος, τσιγγάνικος, τσαγγάρικο, κατεργάρικος, γέρικος, κλέφτικος, ψεύτικος, φακίρικος, τσακίρικος, ρουμάνικα, βουλγάρικα, εργένικος κ.α), μάγκικη (αγύρτικος, ασίκικος, ζεμπέκικο, χασάπικο, σέρτικος, μόρτικος, λωποδύτικος, μαστόρικος, ρεμπέτικο, κοκέτικος κ.λπ.). Πολλές από τις λέξεις παραγωγής εδώ είναι βέβαια ξενόγλωσσες.
6. Μία σταθερά του σχηματισμού των προπαροξύτονων (-ικος) είναι ότι προέρχονται όλα από παροξύτονα ουσιαστικά. Τα οξύτονα (-ικός) δεν υπόκεινται σ΄ αυτό τον περιορισμό.
7. Και στα πολύ λιγότερα, όπως είπαμε προπαροξύτονα (-ικος) υπάρχει σε κάποιες περιπτώσεις στεγανός σχηματισμός που αποτρέπει τον οξύτονο σχηματισμό. Τέτοια είναι όσα προέρχονται από ουσιαστικά που λήγουν σε -ούλης (χαζούλικος, μικρούλικος κ.λπ.) , -άνος (καθαρευουσιάνικος, πρωτευουσιάνικος), -άρης (λιγδιάρικος, ερωτιάρικος, μουρντάρικος), ή δέχονται το υποκοριστικό επίθημα -ούτσικος
8. Σε πολλά προπαροξύτονα (-ικος) το θηλυκό τους, ως ουσιαστικό συνήθως, τονίζεται (και) στη λήγουσα: η χασαπική, η τσαγγαρική, η ρουμανική, η τσοπανική κ.λπ.
9. Πολλά προπαροξύτονα (-ίτικος) φαίνεται να οφείλουν τη δημιουργία τους στη πολυσυλλαβία τους: αγιωργίτικο, κυκλαδίτικος, αιγαιοπελαγίτικος, ενώ το πολίτικος, μάλλον για να διαστέλλεται από την πολιτική γενικώς.






         Με βάση τα επίθετα τώρα με καταλήξεις -ίτικος και -ιτικός, κάποιες σκέψεις και κάποιες παρατηρήσεις σχετικά με τη γλώσσα και την εξουσία.
Μάζεψα κοντά μια σαρανταριά από δαύτα, αρκετό δείγμα νομίζω ώστε να θεωρηθεί αντιπροσωπευτικό. Τα χώρισα σε τρεις ομάδες, με βάση τα χαρακτηριστικά τους:
1. Σε κείνα που η κατάληξη -ίτικος παραμένει νομίζω ακλόνητη:εαμίτικος, κνίτικος, αλφαμίτικος, ελασίτικος, εδεσίτικος, γκεσταπίτικος, ελανίτικος, δαπίτικος, πασκίτικος, ναρίτικος, μοσχοβίτικος, σταχανοβίτικος, εακίτικος, ασφαλίτικος, εαρίτικος.
Κοινό χαρακτηριστικό τους η αριστερή τους προέλευση, χρήση ή αναφορά.
2. Σε κείνα που η κατάληξή τους -ιτικός φαίνεται σταθερή και πάντως είναι καταγεγραμμένη: τραπεζιτικός, μητροπολιτικός, οπλιτικός, (χρηματο-, κτηματο-, ναυλο-, τραπεζο-, κ.λπ.)μεσιτικός, αιγινιτικός, αρεοπαγιτικός, σεφαρδιτικός, συβαριτικός, ουνιτικός, σημιτικός, αβδηριτικός, ερημιτικός, μαρωνιτικός, σουνιτικός.
Χαρακτηριστικά τους: αρκετά είναι ήδη γνωστά από την αρχαία, η αριστερά (ή αυτό που πρέπει να νοείται ως αριστερά...) δεν υπολήπτεται διόλου το σημαινόμενό τους, άλλα έχουν λόγια καταγωγή και πιθανότατα πρώτα γράφτηκαν στη γλώσσα της εξουσίας και μετά μιλήθηκαν. Σαφώς και παρουσιάζουν κινητικότητα μετάπτωσης σε προπαροξύτονα (-ίτικος).
3.
Στα διεκδικούμενα:ισραηλίτικος-ισραηλιτικός, ιησουίτικος-ιησουιτικός, συβαρίτικος-συβαριτικός, αιγινιτικός-αιγινίτικο (φιστίκι-λαγήνι), κοσμοπολίτικος-κοσμοπολιτικός, φαλαγγίτικος-φαλαγγιτικός, συμμορίτικος- (κομμουνιστο-, ληστο-)συμμοριτικός κ.λπ. Η παρατήρησή μου εδώ είναι και απόδειξη ότι η γλώσσα είναι αντιεξουσιαστικό όργανο: φαλαγγίτικος είναι ο στρατός του Φράνκο για την αριστερά. Για τις δεξιές εφημερίδες της εποχής είναι φαλαγγιτικός (ανάλογα και με τους φαλαγγίτες του Λιβάνου). Επίσης: συμμορίτικες είναι οι ομάδες των παρακρατικών για την αριστερά μετά τη Βάρκιζα. Για το επίσημο κράτος αντισυμμοριτικός είναι ο δικός τους αγών.

 
2nd July 2010, 09:47 PM



Member
diamanti





P.S.
       THNX to PapaJim.

2 σχόλια:

Papajim είπε...

Χαχαχαχαχα, ρε...μήπως είσαι δεξιος;;;

fish είπε...

an to kwloskefteis to deji sou xeri einai pio dunato apto aristero, an twra 8es kati allo, h gennhsou aristeroxeiras, h kane baru mono apto aristero na gineis kapws etsi, alla anapoda. . . http://www.google.gr/imgres?q=%CF%84%CE%BF+%CE%AD%CE%BD%CE%B1+%CF%87%CE%B5%CF%81%CE%B9+%CE%B1%CE%B4%CF%8D%CE%BD%CE%B1%CE%BC%CE%BF&hl=el&client=firefox-a&rls=org.mozilla:en-GB:official&biw=1440&bih=711&tbm=isch&tbnid=6m_hqPTESHy2fM:&imgrefurl=https://webwar4.org/index.php%3Faction%3Dprofile%3Barea%3Dshowposts%3Bu%3D7546&docid=S-jZJ8Hj92-lQM&imgurl=http://www.frumsatire.net/wp-content/uploads/2011/08/dangers-of-masturbation.jpg&w=435&h=277&ei=N6FlT6e7JcPc4QSRobjtBw&zoom=1&iact=hc&vpx=948&vpy=269&dur=67&hovh=179&hovw=281&tx=120&ty=97&sig=110283802156374120494&page=2&tbnh=146&tbnw=196&start=18&ndsp=25&ved=1t:429,r:4,s:18